فضاپیمای کاسینی که در سال 2004 به ملاقات زحل رفت، همچنان در اطراف این سیاره و اقمارش گردش می کند و زیباترین تصاویر و مهترین اطلاعات مربوط به این سیاره و خانواده اش را، به سمت زمین مخابره می نماید.
ماموریت کاوشگر فضایی کاسینی قرار بود تیرماه امسال به پایان برسد ولی ناسا قصد دارد ماموریت کاسینی-هویگنس را تا دو سال دیگر تمدید کند. اکتشافات تاریخی این دو کاوشگر، انقلابی در دانسته های ما نسبت به سیارهی زحل و قمرهایش ایجاد کردند.
با 2 سال تمدید ماموریت کاسینی، این کاوشگر قادر خواهد بود 60 بار دیگر به دور زحل بگردد و ملاقاتهای هیجان انگیزی با قمرهایش داشته باشد. این ملاقاتها شامل 26 بار ملاقات با بزرگترین قمر زحل، «تیتان»، 7 بار ملاقات با «انسلادوس»( Enceladus) و یک بار ملاقات با «رئا»( Rhea)، «دیون»(Dione) و هلن (Helene) خواهد بود. همچنین در طی این مدت کاسینی به بررسی زحل، حلقه ها و مغناطیسکرهی آن خواهد پرداخت.
«جیم گرین» (Jim Green)، مدیر بخش علوم سیاره ای ناسا، معتقد است:" این تمدید نه تنها برای جامعهی علمی بلکه برای جهانیان نیز هیجان انگیز است چرا که همگان قادر خواهند بود تا از رازهای زحل پرده بردارند. نشانهی موفقیت کاسینی کشفیات تازه ی آن به همراه تصاویر افسونکنندهای خواهد بود که کاسینی از زحل به سمت زمین میفرستد".
بنابر گفتههای مدیر ماموریت کاسینی، «باب میشل» (Bob Mitchell)، "کاسینی به طرزی استثنایی خوب کار میکند. به همین دلیل ما تصمیم گرفتیم ماموریت کاسینی را دو سال دیگر تمدید کنیم".
بر پایهی کشفیات کاسینی، دانشمندان حدس میزنند که زیر سطح انسلادوس آب مایع وجود داشته باشد. به همین دلیل است که این قمر زحل، که قطرش تنها یک هفتم ماه است، یکی از اولویتهای ماموریتهای آیندهی فضایی است.
کاسینی همچنین یخ فشانهایی در سطح انسلادوس کشف کرد که مخلوط یخ و آب را با فشار زیاد تا ارتفاع سه برابر قطر انسلادوس به فضا پرتاب میکنند. ذرات خارج شده از این یخ فشانها جذب یکی از حلقه های زحل میشوند که بیشترین نرخ گسترش را دارد. در طی 2 سال آینده، کاسینی به ارتفاع 25 کیلومتری انسلادوس نیز خواهد رسید و از این ارتفاع آن را به دقت بررسی خواهد نمود.
مشاهدات کاسینی از تیتان، بزرگترین قمر زحل، باعث شده است تا دانشمندان به شباهتهای این قمر با زمین پی ببرند. زمین و تیتان هر دو دارای دریاچه، رودخانه، تلهای شنی، باران، برف، ابر، کوه و احتمالا آتشفشان هستند. با توجه به این شباهتها، دانشمندان گمان میکنند تیتان مثال خوبی از زمین در زمان قبل از آغاز حیات باشد.
محقق مسئول ماموریت کاسینی، «دنیس ماتسون» (Dennis Matson)، میگوید:" هنگامی که ما ماموریت را طراحی میکردیم هرگز فکر نمیکردیم چه چیزهایی خواهیم یافت، به خصوص در مورد تیتان و انسلادوس. این تمدید ماموریت نیز پاسخی است به این کشفیات جدید و به ما این امکان را خواهد داد تا بیشتر بدانیم".
بر خلاف زمین، دریاچه ها، رودخانهها و بارانهای تیتان همه از متان و اتان تشکیل میشوند و دما به منفی 180 درجه سانتیگراد میرسد. اگرچه جو ضخیم تیتان امکان مشاهده مستقیم سطح آن را محدود میکند اما رادار دقیق و طیفنگارهای فروسرخ کاسینی این قابلیت را به دانشمندان داده است تا از ورای این جو ضخیم به بررسی سطح تیتان بپردازند.
از دیگر فعالیتهای تحقیقاتی کاسینی می توان به بررسی فصل های تیتان و زحل، مشاهده و بررسی حلقههای زحل و مطالعهی مغناطیسکرهی زحل اشاره کرد.
کاسینی در طی چهار سال گذشته به طور پیوسته تصاویر مختلفی از زحل و قمرهایش به زمین ارسال کرده است به نحوی که اکنون آلبوم تصاویر ارسالی کاسینی حدود 140000 عکس را در بر میگیرد.
حدود 10 سال پس از پرتاب و 4 سال پس از ورود به مدار زحل، کاسینی یک کاوشگر سالم و مقاوم است. اگرچه سه ابزارش دچار ایرادات کوچکی هستند اما این ایرادها اثر چندانی در عملکرد این فضاپیما ندارند. کاسینی همچنین سوخت کافی برای تمدید ماموریت خود دارد. نتایج به دست آمده از مشاهدات کاسینی در دو سال آتی میتواند پایهگذار ماموریتهای فضایی آینده به مقصد تیتان یا انسلادوس باشد.
کاسینی که در سال 1997 از پایگاه فضایی کیپ کاناورال به فضا پرتاب شد، در سفر هفت ساله ی خود به سمت زحل 5/3 میلیارد کیلومتر را در نوردید. از نظر تعداد ابزارهای تحقیقاتی، کاسینی دارای یک رکورد است. مدارگرد آن دارای 12 ابزار علمی است و کاوشگر هویگنس 6 ابزار تحقیقاتی را حمل میکرد. این کاوشگر که از یک موتور با سوخت هستهای برای تولید انرژی بهره میبرد، در خرداد ماه سال 1383 (ژوئن 2004) وارد مدار زحل شد و از آن زمان تا کنون به ارسال دادههای علمی مشغول است.
منابع: