روی ترازو میروید و وزنتان را اندازه میگیرید و میبینید، بله، شاخص وزن و قدتان در محدوده طبیعی است. خوشحال میشوید و خیالتان راحت، هر چقدر دلتان خواست میخورید و ورزش را هم میبوسید و کنار میگذارید.
اما کارشناسان میگویند این کار، خطرناک است. علتش هم لاغریهای غلط انداز است، یعنی بعضیها از نظر ظاهری لاغر به نظر میرسند، اما درون بدنشان دست کمی از چاقها ندارند!
حالا دیگر مثل سابق نمیتوان با قاطعیت گفت نسبت وزن به مجذور قد یا همان نمایه توده بدنی (BMI) میتواند واقعاً تعیین کننده باشد. شک و تردیدهای زیادی درباره این شاخص کاربردی و مفید به وجود آمده است. اولین آنها، مطالعاتی بود که بروز بیماریهای قلبی عروقی و دیابت را در افراد با دور کمر بالا، ولی با نمایه توده بدنی طبیعی، نشان میداد.
به گزارش رویترز، محققان انگلیسی در لندن اعلام کردند، اگر بدن فردی چاق به نظر برسد و چربی داشته باشد، دلیل آن نیست که ارگانهای داخلی بدنش همانقدر حاوی چربی باشند.
آنها همچنین اعلام کردند افرادی که هیکل ظاهری خود را با رژیم گرفتن متناسب نشان میدهند و ورزش نمیکنند، ممکن است به اندازه افراد چاق، چربی دور اندام های داخلی آنها از جمله قلب و کبد را گرفته باشد.
این محققان از سال 1994 تاکنون روی بیش از 800 نفر این مطالعات را انجام دادهاند که چربی داخل بدن آنها را اندازهگیری کنند و با مقایسه «نقشه چربی بدن» با وضعیت تغذیهای این افراد، نتیجهگیری کردند افرادی که روش رژیم لاغری گرفتن را به جای ورزش برای طبیعی نگه داشتن وزنشان استفاده کردهاند، بیشتر در معرض رسوب چربی دور اندامهای حیاتیشان هستند و این میتواند خطرناک باشد.
در این مطالعه مشخص شده زنانی که BMI طبیعی (بین 20 تا 25) دارند، 45 درصد احتمال دارد که چربیهای داخلی دور قلب و سایر اعضای بدنشان داشته باشند. در مردان این احتمال بیشتر و حدود 60 درصد است.
یک استاد بیماریهای قلبی در دانشگاه نیوجرسی در واکنش به نتایج این مطالعه میگوید: «این که کسی به خاطر وزن طبیعیاش خود را در برابر دیابت و بیماریهای قلبی، یعنی عوارض چاقی، کلاً مصون بداند، منطقی نیست. منطقیتر این است که رژیم غذایی سالمی داشته باشیم و به مقدار لازم هم ورزش کنیم.»
چگونگی تأثیر این چربیهای درونی بر سلامت آینده فرد، هنوز کاملاً مشخص نشده، اما فرضیهای که در این باره وجود دارد این است که رسوب چربی در بافتهایی مثل بافت لوزالمعده(محل ترشح انسولین)، باعث ایجاد مقاومت به انسولین(هورمون ضد دیابت) میشود و به این ترتیب زمینه برای بروز دیابت و سپس بیماریهای عروقی فراهم میشود. رسوب چربیها در عروق هم که نتایج روشنی در پی دارد.
با این که این یافتهها ضربهای را به اعتماد ما به شاخص مفیدی چون BMI زده است، با این حال متخصصان تغذیه هنوز میگویند این شاخص همچنان برای تعیین وضعیت تناسب اندام افراد معتبر است.
متخصصان قلب هم میگویند BMI را به ملاکهایی مثل فشار خون ، سیگار کشیدن، کلسترول خون و نیز سابقه بیماریهای قلبی و عروقی اضافه کنید ، آن وقت بهتر میتوانید حساب کنید که چقدر در معرض خطر این بیماریها هستید.
آنها میگویند اگر میخواهید فقط لاغر به نظر آیید، رژیم بگیرید و به این شاخص بسنده کنید، اما اگر میخواهید سالم باشید، علاوه بر رژیم غذایی تحرک داشته باشید و ورزش کنید.