آب درمانى
فلسفه طب اب درمانی :
این روش یک خانه تکانی قطعی برای بدن است و موجب نظافت کامل تمام دستگاهها وتمام سلولهای بدن می گردد وعوامل بیماری را بکلی بیرون می ریزد وبر دو اصل استوار است : اصل یکم - در اثر خوردن غذاهای گوناگون مقداری غذا از دستگاه هاضمه می گذرد وصرف سلولهای بدن نمی شود بلکه در زیر پوست بدن واطراف قلب وسایر مراکز حساس تن بعنوان ذخیره باقی می ماند وهمینها هستند که پس از مدتی تولید عفونتهای گوناگون کرده وسبب بروز بیماریهای مختلف می شوند وهر اندازه درجه عفونت ومیزان مواد اضافی بیشتر باشد بیماری شدیدتر خواهد بود واین بیماریها نامهای تازه ای به خود خواهند گرفت ولی اصل وریشه همه این بیماریها یکی است وان نمو میکروبها و ویروسها است زیرا زندگی انها تنها در محیطی ممکن است که دارای سموم ومواد غذایی زائد بوده باشد . اصل دوم - برای معالجه بیماریها واز بین بردن میکروبها باید قبل از هر چیز این سموم انباشته شده را بیرون ریخت واین در صورتی ممکن است که برای مدتی بین 10 الی 40 روز غذا به بدن نر سانیم وتنها اب بیاشامیم در این صورت بدن خود بخود مواد غذایی وعفونی وزباله های انباشته شده را از ذخیره گاهها بیرون اورده ومصرف می کند تا هنگامی که ان کثافات تمام گردد و ان وقت ریشه بیماری کنده می شود.
مزیتهای طب اب درمانی :
این طب امتیازاتی بر سایر روشهای درمانی دارد که به 6 مزیت ان اشاره مختصری می گردد .
1- درمان طبیعی - در طب اب درمانی بیماری بطور کاملا طبیعی و با استفاده از اب خالص درمان می شود ولی در سایر روشها از داروهای سمی وشیمیایی استفاده می شود که اثرات منفی وضررهایی بر روی سلولها وبافتهای حساس بدن می گذارند وبدن در برابر ان داروهای سمی واکنش نشان می دهد وبیماریهای دیگر را تحریک می نماید وهمچنین موجب مسمومیت تدریجی جسم می شوند .
2- درمان فراگیر -در طب اب درمانی بیماریهای متعدد در جسم انسان درمان می شوند زیرا در این طب تمام اجزاء ودستگاههای بدن از عوامل بیماری پا کسازی می شوند ولذا بیماریهای متعدد بطور یکجا درمان می شوند ولی در سایر روشهای درمانی معالجات فقط بهمان بیماری اختصاص می یابد که برای درمان ان تلاش می شود .
3- درمان ریشه ای - در طب اب درمانی بیماری بطور ریشه ای درمان می شود زیرا فرایند طب اب درمانی مقابله با ریشه های بیماری است وان ریشه ها سموم وذخایر انباشته شده می باشند که به روش اب درمانی تمام این ریشه های عامل بیماری کنده شده ودفع می شوند.
4- درمان یک نوبتی - در طب اب درمانی بیماری در یک نوبت ودر مدت زمان بین 10 الی40 روز درمان می شود ولی در سایر روشها درمان در مدتهای طولانی وگاهی سالها طول می کشد .
5- نظافت وپاکسازی عمیق جسم -در طب اب درمانی کل سیستم بدن یعنی تمام سلولها-بافتها-عصب ها-مفاصل- دستکاه گوارش و...... شستشو ونظافت می شوند وسموم و زباله ها وذخایر انباشته شده که عامل رشد ونمو میکروبها وویروسها وعوامل بیماری زا هستند از جسم خارج می شوند وهیچ روش دیگری این قابلیت نظافت و شستشوی عمیق جسم انسان را ندارند .
6- باز سازی جسم - امتیاز بسیار مهم طب اب درمانی علاوه بر سایر مزایا باز سازی جسم فرسوده وخسته است زیرا در طب اب درمانی به تمام سلولهای پیر و فرسوده حمله می شود و انها را از جسم خارج می نماید وانسان تولدی دیگر می یابد و با خروج سلولهای مریض وکهنه وفرسوده و همچنین شستشوی سلولهای سالم بافتهاو عصب ها و سایر اجزاءودستگاههای بدن انسان به سوی سلامتی و نشاط وشادابی و طراوت جسم باز می گردد و مکانیسم شستشوی کل سیستم بدن امتیاز بسیار خاص طب اب درمانی است و حیات دوباره به انسان می دهد چناچه خدای بزرگ می فرماید: وجعلنا من الماء کل شیء حیء - سوره انبیاء ایه 30 (و همه چیز را بواسطه آب زنده گردانیدیم).
روش اجرا چگونه است؟
آب درمانى مجموعه کارهایى است که در آنها از آب براى بهبود وضع جسمى یا روانى، تقویت سلامتى یا زیبایى، یا درمان دردها و بیمارىها استفاده مىکنند و این استفاده به دو طریق درونى و بیرونى صورت مىگیرد. طریق درونى ساده است: نوشیدن روزانه آب خالص، یا آب شارژ شده )نقش گرفته(، یا آب معدنى خاص، یا آب دریا به مقدارى و مدتى که آب درمانگر تجویز مىکند. طریق بیرونى شامل انواع حمامگیرىها و آب پاشىها به بدن است.
این روش چه کاربردی دارد؟
آبپاشى با فشار: این نوعى درمان است که با کوبش شدید آب صورت مىگیرد. این روش نیروبخش و فرحبخش است ولى تحمل آن سخت است و بنابراین کاربرد خیلى گسترده ندارد و اشخاص پیر نمىتوانند آن را تحمل کنند.
نمک مالى
این روش نوعى آب درمانى مخلوط با مواد معدنى است. درمانگیران مىگویند که این روش به آنان احساس بهبود و تندرستى بیش از پیش مىدهد.
حمام دو جفتى
در این روش دو جفت وان کوچک را کنار هم قرار دادهاند. در یک وان آب سرد و دیگرى آب داغ دارد. درمانگیر در وان آب داغ به نوعى مىنشیند که پاهایش تا اندکى بالاى زانوها در وان آب سرد فرو رفتهاند. یکى از نتایج این روش بهبود گردش خون در پاها و تسکین ناراحتىهاى پاهاست. یکى دیگر از نتایج آن بهبود وضع کسانى است که مشکلات لگن خاصره یا مشکلات مهرههاى پایین ستون فقرات دارند.
حمام نمک اپسوم
این نوعى حمام براى عرق ریزى خیلى زیاد است. در وان حمام سه تا چهار کیلو نمک مىریزند و وان را از آب داغ پر مىکنند و درمانگیر تا چانه در آن فرو مىرود. بیمار در این وضعیت عرق فراوان مىکند. پس از مدتى معین او را بیرون مىآورند و زیر دوش آب داغ مىبرند و سپس ماساژ مىدهند و در حولههاى ضخیم مىپیچند که بیشتر عرق کند. پس از یک دوش آب داغ نهایى بیمار را به بستر مىفرستند که استراحت کند.
روشهای دیگری همچون آبپاشى سوزنى، حمام حباب هوا، ماساژ زیر آبى و . . .
افزون بر آنها، بسیارى روشهاى دیگر استفاده از آب براى فرحبخشى، آرام بخشى، تقویت عمومى بدن و نظام دفاعى بدن، تسکین دردهاى استخوانى - مفصلى، بهبود گردش خون، درمان بیمارىهاى پوستى، رفع خستگى مزمن، و مبارزه با افسردگى و غیره امروزه در درمانگاههاى آب درمانى به کار گرفته مىشوند.
نوشیدن آب به مقدارى معین نیز خواص درمانى و پیشگیرى از بیمارىها را دارد. پزشکان و بیولوژیستها و کارشناسان تغذیه به ما مىگویند که هر آدم نیاز به حداقل هشت لیوان آب در روز دارد تا بدن او درست کار کند. برخی افراد روزه غذایى و قناعت به نوشیدن فقط آب در کل 24 ساعت شبانه روز را گاهى براى پاک کردن بدن از مواد سمى به کار مىگیرند.
عکاسى به روش کرلیان نشان داده که وقتى درمانگرى از مکتب شفابخشى انرژى درمانى با تمرکز فکر خود آبى را که مىخواهد به درمانگیر دهد به اصطلاح شارژ مىکند آن آب پهنهاى از انرژى فوقالعاده را درون خود مىنمایاند که آب معمولى ندارد، و چنین است که احتمالاً انرژى طبیعى بدن آب درمانگر توان انرژیایى و درمانى آبى را که به بیمار خود مىدهد بیشتر مىکند.
محققین می گویند روش آب درمانى به این دلیل مفید است که آب درمانگران افرادى دلپذیرند و توجه و همدلى کافى به وضع جسمى و حال روانى بیماران مىکنند، و نیز این درمان در جوى و محیطى دلپسند که در بیماران آرامش عصبى و کاهش تنش و احساس بهبود جسمى و فکرى تولید مىکند اجرا مىشود. همه این عوامل به شخص درمانگیر کمک مىکنند انبساط عضلات و آرامش و سبکبارى یابد
شاید آسانترین ، راحتترین و ارزانترین وسیلهای که ورزشکاران و مردم برای رفع خستگی، کسالت و به دست آوردن آرامش و راحتی از آن استفاده می کنند ، آب باشد .
گرفتن دوش آب گرم پس از ورزش و مسابقه ، یا پس از انجام کارهای سنگین روزانه ، تقریبا یک امر طبیعی و عادی است که تمام بازیکنان و افراد ، آگاهانه یا بدون آگاهی از آن استفاده میکنند .
آب درمانی ، یک روش عامه پسند است و به خلاف اکثر روشهای دیگر ، رفع خستگی عضلانی با رضایت و خوشنودی ورزشکاران توام میشود. با تمام مزایا در مورد آب درمانی، باید گفت: "با شناخت و آگاهی از تاثیرات فیزیولوژیکی و درمانی آب ، به آسانی و راحتی میتوان از آن استفاده کرد" .
"هیدرو تراپی" به معنای آب درمانی در گذشته توسط ایرانیها، مصری ها، یونانیها و ژاپنی ها، با توجه به خواص درمانی آب ، به فراوانی مورد استفاده قرار میگرفت . هیدروتراپی یا آب درمانی به شکل امروزی آن را شاید بتوان مدیون دکتر " جان فلویر" انگلیسی دانست .
شاید استفاده از آب در موارد درمانی و رفع خستگی در ورزشکاران وبه دست آوردن آرامش جسمی و روحی ، قدمتی معادل قدمت زندگی بشر داشته باشد .
مزایا و خصوصیات استفاده از آب درمانی برای تسکین دردها وآفرینش آرامش، یعنی در موارد درمانی و رفع خستگی در ورزشکاران وبه دست آوردن آرامش جسمانی - روحی ، متعدد است .
در دسترس بودن آن برای همه ، ارزان بودن نسبت به روشهای دیگر ، اندازهگیری درجه حرارت آب به آسانی ، سبک شدن وزن بدن در آب و عامه پسند بودن آن برای همه ، از جمله مزایای آب درمانی است.
آب درمانی چگونه باعث رفع خستگی ورزشکاران میشود ؟
برای شناخت و آگاهی از چگونگی عمل و علل رفع خستگی ورزشکاران ، متعاقب استفاده از هیدروتراپی باید تاثیرات فیزیولوژیکی آب درمانی را نیز بررسی کرد . به طور کلی ، در هنگام قرار گرفتن در آب ، تغییرات زیر در بافتها و اندامهای بدن رخ میدهد :
.۱افزایش درجه حرارت بدن
بر حسب میزان و مقدار گرمای آب ، درجه حرارت بدن هم تغییر میکند . در اغلب موارد که درجه حرارت آب استخر بین ۳۴تا ۳۷درجه سانتیگراد باشد ، دمای بافتها و عضلات ورزشکار نیز مقداری افزایش مییابد .
.۲افزایش سوخت و ساز بافت ها
در اثر افزایش حرارت بافتهای مختلف بدن ، میزان سوخت وساز یا متابولیسم عمومی بافتها نیز زیاد میشود.
.۳اتساع عروق
بالا بودن حرارت آب منجر به بالا رفتن حرارت بدن و متعاقب آن ، متسع شدن عروق و مویرگها میشود. در ضمن ، اتساع عروقی میتواند ناشی از افزایش سوخت و ساز سلولها باشد که نیاز به اکسیژن اضافی و دفع بیشتر مواد حاصل از سوخت و ساز دارند .
.۴افزایش جریان خون
افزایش درجه حرارت بدن موجب زیادتر شدن سوخت و ساز سلولها میشود که برای جبران کردن این امر ، بدن به افزایش جریان خون بافتها روی میآورد.
بنابر این ، میزان جریان خون نیز متعاقب قرار گرفتن در آب گرم افزایش می یابد .
.۵افزایش میزان فعالیت قلب
بهدنبال اتساع عروق خونی و زیاد شدن میزان جریان خون ، میزان خون وارده به قلب نیز زیادتر میشود و طبق قانون فرانگ استارلینگ (هرچه خون وارده به قلب زیادتر شود ، خون خارج شده از آن نیز زیادتر میشود ) میزان برون ده قلبی نیز افزایش مییابد و فعالیت قلبی هم بیشتر میشود .
بهدنبال ایجاد تاثیرات فیزیولوژیکی فوق در بافتها و اندامهای بدن، یک سلسله تاثیرات درمانی در فرد مشاهده میشود، از جمله: در اثر افزایش جریان خون و بهبود وضع تغذیه در اندامها و دفع سریع مواد زاید ، گرفتگی و اسپاسم عضلات فرد ، بر اثر وقوع تغییرات مذکور ، این درد و ناراحتی ورزشکار از بین میرود .
بهطور خلاصه میتوان گفت که تاثیرات درمانی آب به واسطه اثری است که آب روی پوست بدن دارد . در آب درمانی ، پوست بدن به عنوان یک عضو مهم و اساسی است، زیرا بر اثر برخورد جریان آب ، گیرندههای عصبی پوست تحریک می شوند. تحریکات ایجاد شده از طریق اعصاب ، بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر می گذارند و این تاثیرات سیستم عصبی مرکزی است که باعث به وجود آمدن اثرات درمانی آب میشود .
استفاده از آب درمانی روی جریان خون ، سوخت و ساز بدن ، سیستم عصبی، ترکیب خون، و میزان ترشح غدد نیز تاثیر میگذارد و در نهایت ، تجمع این تاثیرات روی روان فرد منعکس میشود .
موارد کاربرد آب درمانی در ورزش
از هیدروتراپی به غیر از رفع خستگی و آرامش در ورزشکاران ، در موارد دیگری نیز میتوان استفاده کرد .
مهمترین کاربردهای آب درمانی شامل موارد زیر است :
-۱به عنوان قسمتی از درمان فوری ضایعه ورزشی که باید از آب سرد با درجه حرارت حدود ۱۲/۸درجه سانتیگراد استفاده کرد . برای مثال ، قرار دادن مچ پا یا دست ضایعه دیده در ظرف آب سرد ، باعث جلوگیری از ایجاد تورم و التهاب در موضع صدمه دیده میشود و درد را کاهش میدهد .
-۲در درمان ضایعات ورزشی مزمن مثل کوفتگی ، رگ به رگ شدن و پیچ خوردن مفاصل ، التهاب و تورم تاندون یا زرد پی میتوان از آب درمانی استفاده کرد. برخی از متخصصان عقیده دارند که در هر مرحله از ضایعات سیستم عضلانی - استخوانی میتوان از آب درمانی استفاده کرد . البته توصیه میشود که در اوایل وجود ضایعه حاد و شدید ، از آب گرم نیز استفاده کرد .
-۳بعد از عمل جراحی در صدمات ورزشی ، برای به دست آوردن دامنه حرکتی مفاصل میتوان از آب درمانی استفاده کرد . از موارد مهم دیگر، کاربرد آب درمانی در ورزش برای تحرک و انعطاف پذیری در عضلات و مفاصل است . در این حالت نیز عضو مورد نظر را در یک وان یا ظرف مناسب قرار میدهیم . در صورت امکان میتوان از استخر آب گرم استفاده کرد. گرمای آب باعث نرم شدن بافتها و عضلات و مفاصل میشود و این امر کیفیت انجام حرکات در عضو صدمه دیده را بهبود میبخشد .
-۴به عنوان قسمتی از برنامه آمادگی ورزشکاران هم میتوان از آب درمانی استفاده کرد . منظور این است که برای گرم کردن عضلات بدن ، افزایش جریان خون در بافتها ، بهبود وضع تغذیه سلولها ، قبل از شروع تمرینات و حرکات جهت تقویت و آماده کردن بدن ، میتوان از آب درمانی استفاده کرد.
-۵از جمله موارد دیگری که هیدروتراپی در ورزش کاربرد دارد ، تمیز و برطرف کردن مواد خارجی از روی زخمها ، خراشیدگیها ، تاولها و دیگر صدمات ورزشی است که در پوست بدن به وجود میآید .
موارد استفاده نکردن از آب درمانی
اگرچه استفاده از آب درمانی یک روش بدون خطر و بیعارضه است و میتوان آن را برای اکثر ورزشکاران تجویز کرد ، بهتر است در هنگام استفاده از آن به نکاتی چند توجه داشت :
-۱در هنگام وجود اختلال حسی در ورزشکاران ، باید در درجه حرارت آب دقت زیادی به عمل آورد، زیرا امکان ایجاد ضایعه ، پس از استفاده از آب گرم در ورزشکارانی که دچار اختلالات حسی هستند ، وجود دارد .
-۲همچنین ورزشکارانی که اختلالات گردش خون ، عفونت حاد ، زخم باز و وسیع ، نارسایی قلبی یا نارسایی تنفسی و اختلالات غدد دارند ، نباید از هیدروتراپی استفاده کنند. در صورت به کار بردن آن نیز باید دقت بسیار زیادی به عمل آورد. در هنگام استفاده از آب گرم ، چون فشار خون پایین میآید، بنابراین در ورزشکارانی که نارسایی قلبی دارند ، استفاده از آب درمانی ممنوع است .
-۳همچنین در آن دسته از ورزشکاران زن که دوران قاعدگی را میگذرانند ، نباید از هیدروتراپی استفاده کرد .
دوش گرفتن ورزشکاران
شاید اکنون شایعترین روش استفاده از تاثیرات درمانی آب ، دوش گرفتن باشد. برخی از تاثیرات مورد نظر آب درمانی را میتوان با دوش گرفتن به دست آورد. میزان درجه حرارت آب دوش به صورت درجات سرد ، ملایم ، گرم و داغ تقسیم بندی میشود. چنانچه بازیکنان بعد از مسابقه از دوش آب گرم ( ۳۳/۹تا ۳۶/۷درجه سانتیگراد) ولرم ( ۲۶/۷تا ۳۳/۹درجه سانتیگراد ) و داغ ( بیشتر از ۳۷/۲درجه سانتیگراد ) استفاده کنند ، علاوه بر تمیز شدن بدن ، باعث ایجاد آرامش هم میشود .
برخی از ورزشکاران ترجیح میدهند که از دوش سرد استفاده کنند . این عمل نیز باعث تقویت و نیز نیرو بخشیدن به بدن میشود . برخی از افراد هم ازدو نوع دوش گرم و سرد به طور متناوب استفاده میکنند .
نکات مورد توجه در هنگام دوش گرفتن
چون اکثر بازیکنان و ورزشکاران در حال حاضر تنها وسیلهای که برای رفع خستگی در دسترس دارند ، همین دوش آب گرم میباشد، لازم است به نحو صحیح از آن استفاده کنند ، پس جا دارد چند نکته را تذکر دهیم :
-۱ورزشکارانی که پس از یک تمرین یا مسابقه سنگین فرصت انجام تمرینات و حرکات سبک را پیدا نکردهاند ، میتوانند برخی از حرکات و نرمشها را زیر دوش انجام دهند . همان طور که میدانیم ، هدف عمده از دوش آب گرم ، رفع خستگی و دفع مواد زاید مثل اسید لاکتیک از بدن است . حال اگر ورزشکار زیر دوش آب گرم حرکات سبک و تمرینات ملایم را انجام دهد ، میزان رفع خستگی بیشتر و مواد زاید سریع تر دفع میشود.
-۲چنانچه فشار آب زیاد و فاصله دوش با بدن ورزشکار هم زیاد باشد ، تاثیرات درمانی آب افزایش مییابد . اعتقاد بر این است که هرچه فاصله دوش با بدن ورزشکار زیاد و فشار آب هم قوی تر باشد، بر اثربرخورد مرتب و مداوم ذرات آب با پوست ورزشکار ، حالتی مانند ماساژ برای فرد احساس لذت و شادابی پدید خواهد آمد .
-۳استفاده از دوش آب سرد برای ورزشکارانی که سابقه استفاده از دوش سرد ندارند ، توصیه نمیشود زیرا امکان سرما خوردگی زیاد است . این افراد می توانند به تدریج از آب سرد استفاده کنند تا بافتهای بدن با آب سرد تطابق یابند .
-۴همچنین ورزشکاران باید کلیه نکاتی را که در رابطه با موارد استفاده ، عدم استفاده و احتیاط در زمینه هیدروتراپی گفته شد ، رعایت کنند، ازجمله این که مدت زیادی زیر دوش آب گرم قرار نگیرند، از آب بسیار داغ مدت زیادی استفاده نکنند و پس از دوش گرفتن فورا در معرض هوای سرد قرار نگیرند .
-۵باید در هنگام خشک کردن بدن ، از کشیدن محکم حوله روی پوست بدن خودداری کرد زیرا همانطور که میدانیم ، سطح پوست بدن محل انتشار گیرنده ها و پایانههای مختلف عصبی است. بر اثر کشیدن محکم حوله به پوست، معمولا گیرندههای عصبی تحریک میشوند و این تحریکات به سیستم عصبی منتقل میشود. در نتیجه ، تاثیرات مثبت دوش یا از بین میرود یا کاهش مییابد.
-۶بهتر است متعاقب دوش گرفتن یا استفاده از روشهای دیگر آب درمانی ، ورزشکار به مدت کافی استراحت کند و یا بخوابد . این کار باعث افزایش تاثیرات دوش و آب درمانی میشود.